umowa o dzieło z przeniesieniem praw autorskich

Umowa o dzieło bez tajemnic – podatek, przeniesienie praw autorskich i inne

Zgodnie z tym co pisałem tydzień temu przy okazji tekstu dotyczącego umowy zlecenie, dziś przychodzi pora na przybliżenie informacji dotyczących umowy o dzieło. Myślę, że warto wiedzieć na czym polegają obie te umowy, przede wszystkim dlatego, że większość młodych Polaków zaczyna swoją karierę zawodową od pracy na tego typu umowie cywilnoprawnej lub dorabia w ten sposób do etatu.

Co to jest umowa o dzieło?

Umowa o dzieło to umowa cywilnoprawna, w związku z czym podobnie jak umowa zlecenie jest regulowana przepisami Kodeksu Cywilnego. Poprzez zawarcie umowy o dzieło, wykonawca tego określonego dzieła zobowiązuje się do jego wykonania, a zamawiający dzieło do zapłaty za jego wykonanie. Wysokość wspomnianego wynagrodzenia powinna być określona w umowie, jednak nie ma konieczności by była to konkretna kwota. Zamiast niej mogą się tam znaleźć odpowiednie wskazówki, które pomogą określić wynagrodzenie po ukończeniu dzieła. Wskazówki te muszą określać czego spodziewa się zamawiający i za co mógłby zapłacić więcej oraz co sprawi, że zapłaciłby mniejsze wynagrodzenie. Umowa o dzieło może dotyczyć zarówno wykonania rzeczy materialnej, jak i niematerialnej, czyli działalności twórczej.

Przeczytaj także: Umowa zlecenie – ubezpieczenie, urlop itp

Przedmiot umowy o dzieło

Przedmiotem umowy o dzieło jest wykonanie przez przyjmującego zamówienie (wykonawcę dzieła) określonego dzieła, które jest zgodne z osobistym zapotrzebowaniem zamawiającego. Dzieło to może mieć charakter materialny lub niematerialny (wyłącznie w sytuacji, gdy możliwe jest jego utrwalenie w postaci np. rysunków, zdjęć, protokołów, zapoznających jedynie z treścią dzieła), przyszły (dzieło powstanie w przyszłości), samoistny (dzieło będzie istniało niezależnie od wykonawcy) i obiektywnie pewny co do osiągnięcia. Z tego wynika, że na podstawie umowy o dzieło wykonawca tegoż dzieła zobowiązuje się do osiągnięcia konkretnego rezultatu swojej pracy, a nie wyłącznie do starannego jej wykonywania.

Umowa o dzieło z przeniesieniem praw autorskich

Jeżeli umowa nie określa inaczej, przeniesienie własności egzemplarza utworu nie powoduje jednoczesnego przejścia autorskich praw majątkowych do tego utworu. W związku z tym, aby zamawiający dzieło mógł z niego swobodnie korzystać należy zawrzeć w umowie zapis dotyczący przeniesienia praw autorskich.

UWAGA

Przeniesienie praw autorskich jest korzystniejsze niż nabycie licencji. Licencja tylko do korzystania z dzieła, a przeniesienie praw autorskich pozwala dysponować prawami do dzieła.

Podczas sporządzania umowy należy precyzyjnie określić, iż zamawiający nabywa autorskie prawa majątkowe oraz prawa zależne do dzieła. Prawa zależne to pozwolenie na tłumaczenie dzieła oraz dokonywanie zmian. Zapisy dotyczące przeniesienia praw autorskich powinny określać wyraźnie pola eksploatacji, przez które rozumiemy poszczególne sposoby korzystania z dzieła. Dzielą one się na 3 zakresy:

  • utrwalania i zwielokrotniania dzieła;
  • obrotu oryginałem lub egzemplarzami, na których dzieło utrwalono – wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału;
  • rozpowszechniania oryginału – publiczne wykonywanie, odtwarzanie oraz publiczne udostępnienie dzieła w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w dowolnym miejscu i czasie.

Umowa o dzieło a koszty

Przy rozliczaniu umowy o dzieło można stosować 2 różne stawki kosztów uzyskania przychodu, w zależności od tego czy jest to umowa z przeniesieniem praw autorskich, czy też nie.

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, 50% koszty uzyskania przychodu stosowane są z tytułu:

  • zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności;
  • opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania;
  • korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami.

Kiedy stosowane są 20% koszty uzyskania przychodu? Ogólnie rzecz biorąc 20% koszty uzyskania przychodu stosuje się do wszystkich umów o dzieło, które nie przenoszą praw autorskich.

Umowa o dzieło a podatek

Sposób opodatkowania umowy o dzieło uzależniony jest m.in. od wysokości należności z tytułu tej umowy oraz statusu podmiotu będącego zamawiającym dzieło. W sytuacji, gdy zamawiającym dzieło jest firma bądź jednostka organizacyjna przychody z umowy o dzieło należy klasyfikować jako przychody z działalności wykonywanej osobiście. Stroną odpowiedzialną za pobranie oraz odprowadzenie do US podatku od przychodu od umowy o dzieło jest zamawiający. Jako płatnik musi on wpłacić, w zależności od wysokości wynagrodzenia za dzieło:

  • zaliczkę na podatek dochodowy – wynosi ona 18% dochodu i jest odprowadzana jeżeli wynagrodzenie na umowie przekracza 200 zł. Poza tym zamawiający ma obowiązek do przekazania wykonawcy dzieła oraz US deklaracji PIT-11 do końca lutego następnego roku podatkowego;
  • zryczałtowany podatek – wynosi on 18% jeżeli wynagrodzenie na umowie nie przekracza 200 zł oraz umowa ta nie jest zawarta z własnym pracownikiem. Obliczany jest od przychodu, który nie jest pomniejszany o koszty jego uzyskania. W przypadku zryczałtowanego podatku nie ma obowiązku wystawiania deklaracji PIT-11.

Umowa o dzieło a ZUS

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa umowa o dzieło nie stanowi odrębnego tytułu do odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne czy zdrowotne. Wyjątek stanowi sytuacja, w której dzieło wykonywane jest na rzecz pracodawcy w rozumieniu Kodeksu Pracy.

Osoby pracujące na podstawie umowy o dzieło mogą jednak dobrowolnie opłacać sobie swoje składki ubezpieczeniowe do ZUS, w wysokości ok. 10% miesięcznych dochodów, jeżeli są one wyższe niż średnia krajowa w danym roku. W przeciwnym razie dobrowolne składki obliczane są na podstawie obowiązującej średniej krajowej i wynoszą obecnie ok. 360 zł miesięcznie. Składki te opłaca dobrowolnie pracownik, który musi najpierw zgłosić się do ZUS z chęcią samodzielnego, dobrowolnego odprowadzania składek. Osoba ta zawiera wtedy odpowiednią umowę z NFZ, która może obligować do uiszczenia dodatkowej, jednorazowej opłaty, w sytuacji gdy osoba ta nie była do tej pory ubezpieczona lub miała przerwę w ubezpieczeniu.

Przeczytaj także: Zalety prowadzenia działalności gospodarczej

Umowa o dzieło a odpowiedzialność

Wykonawca dzieła ponosi pełną odpowiedzialność za rezultat swojej pracy. Jeżeli wykona dzieło w sposób wadliwy lub niezgodny w umową, zamawiający ma prawo do odstąpienia od niej, czy zlecenia poprawek innej osobie na koszty tego wykonawcy. Możliwość ta pojawia się jednak dopiero po zgłoszeniu wad wykonawcy i wyznaczeniu terminu poprawy dzieła. Dopiero po upływie tego terminu zamawiający może skorzystać z wcześniej opisanych praw. Zamawiający powinien zabezpieczyć swoje interesy oświadczenie wykonującego o posiadanych umiejętnościach, które pozwolą mu prawidłowo wykonać dzieło.

Umowa o dzieło a odstąpienie

Od umowy o dzieło, tak jak od każdej innej umowy można odstąpić. Odstąpienia może dokonać zarówno wykonawca, jak i zamawiający, a sam fakt odstąpienia może być efektem zaistnienia różnych okoliczności, np. niedotrzymania terminu czy przeszacowania kosztów.

Zamawiającemu przysługuje prawo do odstąpienia od umowy w każdej chwili, nawet przed ukończeniem dzieła. Musi jednak zapłacić wykonawcy umówione wynagrodzenie proporcjonalne do etapu wykonania dzieła. W sytuacji, gdy wykonawca zwleka z rozpoczęciem prac tak długo, że istnieje obawa, iż nie ukończy dzieła w terminie zamawiający ma prawo do odstąpienia bez żadnych konsekwencji. Podobnie dzieje się w przypadku wykonania dzieła w sposób wadliwy czy niezgodny z zamówieniem.

Wykonawca również ma prawo do odstąpienia od umowy, jednak jest ono ograniczone. Pojawia się ono w sytuacji, gdy do wykonania dzieła niezbędna jest współpraca z zamawiającym, a ten nie wykazuje do niej chęci. Należy jednak najpierw ustalić termin, a po jego bezskutecznym upływie następuje odstąpienie od umowy.

Umowa o dzieło a umowa zlecenie

roznice

O Autorze 

Finansista, który pokazuje ludziom na co zwrócić uwagę w kontaktach z bankiem czy ubezpieczycielem, czyli jak świadomie poruszać się w świecie finansów.